Obezite tedavisinde diyet, egzersiz ve ilaç tedavisinin başarısız olması durumunda kalan diğer seçenek cerrahidir. Hastanın VKİ 5 ay ve daha uzun sure 40 kg/m2 üzerinde olması obezite cerrahisi için önemli bir endikasyondur. VKİ 35-39,9 olan ve tip 2 diyabet, hipertansiyon ya da uyku apnesi gibi obezite ile ilişkili ciddi bir tıbbi sorunların olan hastalarda da cerrahi endikedir. Bazı durumlarda, VKİ 30-35 olan ve obeziteye bağlı ciddi sağlık sorunları yaşayan hastalar da obezite cerrahisi için aday olabilir. Tüm dünyada obez sayısının giderek artması ve diğer tedavi yöntemlerinin başarısızlığı cerrahi tedavi yöntemlerinin önemini artırmıştır. Cerrahi işlem sayısı her yıl katlanarak artmaktadır.
Cerrahi Tedavi Seçenekleri
Gastrik band (Mide kelepçesi) Uygulamanın esası yemek borusunun (özofagusun) hemen altındaki midenin üst bölümüne yaklaşık 15-20 cc hacim oluşturacak şekilde silikondan bir bandın (kelepçe) takılmasıdır. Daha basit bir anlatımla midenin kumsaati şekline getirilmesidir.
Bu ameliyat restrüktif (gıda alımını kısıtlayıcı) bir ameliyattır. Kilo vermenin temeli mide hacminin küçülmesiyle fazla gıda alınamaması esasına dayanmaktadır. Kelepçe takılması sonucu oluşturulan küçük mide dolduğunda fazla gıda alımı mümkün olmamaktadır.
Sleeve gastrektomi (Tüp mide, Mide küçültme) Bu yöntemde midenin 2/3 si laparoskopik olarak cıkarılmaktadır. Normalde mide hacmi 800-1000 ml dir. Sleeve gastrektomiden sonra mide hacmi 250-300 ml kadar küçülmektedir. Bunun anlamı hasta ameliyat öncesi yiyebildiğinin ancak 1/4 ini yiyebilmektedir. Sleeve gastrektominin diğer bir etkisi de ameliyet sonrası açlık hissinin azalmasıdır. Açlık hissi veren hormone (Ghrelin) büyük ölçüde midenin cıkarılan bölümünden salgılanmaktadır. Dolayısıyla ameliyat sonrası Ghrelin hormone seviyesi düşmekte ve iştah azalmaktadır. Mide katlama (Gastrik plikasyon) Mideye bir veya 2 kat dikiş konularak mide hacminin % 70 oranında küçültülmesidir. Dolayısıyla hastalar yediklerinin 1/3’ ini yediklerinde doyarlar. Plikasyon işleminde mide sleeve gastrektomide olduğu gibi zımbalanıp çıkarılmaz, sadece kendi içine katlanır. Bu nedenle geri dönüşebilir bir işlemdir. Komplikasyon ve riskleri diğer yötemlere göre daha azdır.
Gastrik Bypass Midenin yemek borusu ile birleşim yerinin hemen altından yaklaşık 50-60 ml. hacim kalacak şekilde mide zımbalanarak 2 ayrı parçaya ayrılır. Daha sonra ince barsağın yaklaşık 100 cm si sindirim dışı kalacak şekilde ince barsak ile bu yeni oluşturulan mide haznesi arasına yeni bir ağız yaratılır. Böylece hem midenin alabileceği gıda çok sınırlandırılır hem de ince barsağın emilim yüzeyi yaklaşık % 30 oranında azaltılmış olur. Alınan gıda küçük keseyi doldurduğunda hızlı doyma hissi oluşur.